Vừa ăn Tết xong, tác giả trẻ Vĩnh Thông (An Giang) háo hức thông báo với tôi đã hoàn thành xong bộ 3 tác phẩm: tập truyện ngắn Trở về và chào nhau, tập thơ Trạng thái yêu và tập biên khảo - du lịch An Giang núi rộng sông dài. Nhận được sách, tôi cũng đọc với tâm thế háo hức không kém bởi chàng trai sinh năm 1996 lại có những trang viết và cảm xúc cuốn hút đến lạ. Tôi gọi, đó là cảm xúc tuổi 20.
Tôi quen Vĩnh Thông khi em còn là
học sinh lớp 10. Khi ấy, em đã có thơ, truyện ngắn đăng báo. Giờ đọc Trở về và chào nhau, cảm giác quen mà lạ
cứ đan xen. Quen là bởi tôi bắt gặp đâu đó những hình ảnh về mái trường bên
dòng sông Hậu, ký ức mái đình rêu phong ở cù lao Bình Thủy… Nhưng lạ bởi giọng
văn già dặn, trải nghiệm và bút pháp sắc sảo hơn.
10 truyện ngắn là 10 cảm xúc, không
phải bất chợt mà dường như Vĩnh Thông đã nuôi nấng rất lâu, đúc kết bằng những
nhân vật rất đời, rất người. Có thể tìm thấy trong Trở về và chào nhau những phận đời đau khổ, bất hạnh nhưng không
thôi khát khao hạnh phúc. Đó là cô gái tên Nghi trong truyện Trở về và chào nhau, Như trong Vì ta cần có nhau với nỗi đau về người
đồng tính nhọc nhằn đi tìm tình yêu. Hay đó là tâm trạng khó diễn giải bằng lời
của 5 người con trong truyện Đón ba về:
Họ bị ba bỏ từ lúc chưa quen mặt nay phải đón ba về trong tình cảnh đã qua đời,
bị nhân tình trả về “hộ khẩu cũ”. Họ đón ba về là đón cả tình thâm, nối lại sợi
dây thân ái tưởng đã đứt không còn mối nối.
Cách kể chuyện của Vĩnh Thông không
lên gân, lạm dụng câu chữ. Thông cho nhân vật này xuất hiện, nhân vật khác kể
chuyện để rồi khi kết thúc câu chuyện, độc giả mới nhận ra rằng, họ chỉ là cầu
nối để một nhân vật khác - đáng đồng cảm và sẻ chia hơn - tỏa sáng. Một cô gái
trú mưa trên triền dốc khi đang du lịch, một người đàn ông trung niên với vẻ
ngoài bí ẩn vẫn chưa là chìa khóa cho Bức
tranh lời nguyền. Mà đó lại là chàng trai kém trí tuệ, thốt lên những tiếng
“má… má…” khi bị lũ trẻ làm rách chiếc áo vốn đã nhàu cũ. Đó là khát khao tình
thương của một đứa con bị mẹ coi là “sao chổi” và ghẻ lạnh.
Mỗi nhân vật trong các truyện ngắn
của Vĩnh Thông đều mang đến những ám ảnh cho người đọc. Đó có thể là sự cảm
thông, sự phẫn nộ và đôi khi là sự quen thuộc bởi đã từng nghe, từng gặp. Thế
nhưng, Vĩnh Thông không hề lên án, kết tội mà tự để độc giả tự nghiền ngẫm,
khám phá và đúc kết. Chính nhờ cách xây dựng nhân vật đa chiều như thế mà Vĩnh
Thông đã xác lập được nhiều trạng thái, nhiều cách nhìn không ranh giới và giới
hạn trong lòng độc giả.
Gấp Trở
về và chào nhau để đi tìm Trạng thái
yêu, độc giả sẽ bất ngờ trước những trạng thái không dồn nén, không mãnh
liệt mà phiêu du, tự tại, nhuốm chút bất cần. Trạng thái yêu là thơ tình, sau tập thơ “đời” - Và quá khứ thấy ta đã ra mắt trước đó
của Vĩnh Thông. Thế nhưng, sẽ là thất vọng cho những ai tìm kiếm trong 40 bài
thơ này sự mộng mơ, lãng mạn hay nồng nàn của tuổi 20 vào yêu. Tôi mường tượng
một người đàn ông luống tuổi vẻ ngoài phong phanh, bụi bặm rong ruổi cuộc đời,
để lắng nghe tình yêu và được yêu chứ không phải chàng trai sinh viên năm nhất
Vĩnh Thông.
Và đôi khi, trong cảm xúc tuổi đôi
mươi, hành trang quý báu lại là nỗi buồn. Buồn để cảm nhận, để thương yêu và
còn buồn để thấy đời còn đáng sống:
“Đành dọn nỗi buồn về góc lặng riêng ta
Chúng in bóng người, không đành bán
Mang về dành những ngày đông lạnh
Chỉ một mình”
(Rao bán nỗi buồn)
Với bài thơ Mai ta về, đó là tâm trạng bồn chồn quy hương sau bao ngày ly
hương. Cái cảm giác “Giật mình đạp đất đồng khô” được Vĩnh Thông dùng rất đắt.
“Giật mình” là tâm trạng lo âu, sợ hãi, có tội… với quê hương của “Đôi chân
trần bao ngày rong ruổi”.
Và để trả nợ quê hương, Vĩnh Thông
đã ghi dấu những chuyến xê dịch của mình bằng tập biên khảo An Giang núi rộng sông dài.
Đó là một công trình không dày nhưng
đủ để đọc về một vùng đất mà tiền nhân gọi là “mầu nhiệm”. Vĩnh Thông lần lượt
điểm qua những dấu mốc lịch sử, địa danh, con người, sự kiện, danh lam thắng
cảnh An Giang bằng sự tìm tòi, khám phá của người trẻ. Đó là công trình mà nếu
thiếu sự trải nghiệm, mày mò hẳn sẽ khó thành phẩm. Thế nhưng, trong lời bạt
cho quyển sách, em lại khiêm tốn mà rằng: “Chặng đường mà người viết giới thiệu
sẽ cung cấp cho bạn đọc một số thông tin bổ ích, khái quát được phần nào về địa
phương. Công việc còn lại là bạn tự trải nghiệm về An Giang”. Thật thông minh
và làm vừa lòng độc giả.
Cầm 3 cuốn sách trong tay, nghiền
ngẫm đến vài ba lần, tôi đọc được cái gọi là cảm xúc tuổi 20, trong trẻo, nhân
hậu nhưng cũng đầy cá tính của Vĩnh Thông. Đó là thứ cảm xúc tưởng phức tạp
lắm: “Tuổi 20 đầy rẫy muộn phiền, biết bao phập phồng, lắm điều trăn trở. Bao
bấp bênh, bao dập duềnh đến rồi đi, ít khi thấy bình yên vẫn chưa có nhiều lo
toan cho cuộc sống ” (truyện Trở về và
chào nhau) nhưng hóa ra lại đơn giản, xuề xòa:
“Khi đó ta và người cùng hát
Để thế giới biết tuổi 20 ta sống
Rất đỗi bình thường”.
(Nếu không có những điều bình thường)
Bài & ảnh: ĐĂNG HUỲNH
(Bài đăng trên Báo Cần
Thơ, ngày 15/3/2015)
Chào em. Em còn trẻ mà giỏi quá vậy!
Trả lờiXóaChúc mừng những thành công bước đầu của một tác giả rất trẻ nha!
Cảm ơn chị đã sang thăm và đọc blog, gửi đến em những lời khích lệ. Chúc chị luôn vui vẻ, thành công trong cuộc sống!
Trả lờiXóa