Từ cổng trường giáo dưỡng nhìn
ra bên ngoài, con đường rộng và thẳng tắp chạy miết về phía cuối dốc, trườn
mình rồi ngã nhào xuống như một dòng thác khô. Hai bên đường là hai hàng cây
cao nằm kề bên những ngôi nhà cổ kính, đồ sộ đan xen trong sự bao phủ của các
mảng nắng sáng.
Những hàng cây đã chờ đợi mùa xuân, để rồi vừa mới đến xuân lại
đi qua mau, làm chúng chưa kịp đón hết hương vị giao mùa. Ánh nắng dát vàng lên
sống lưng những chiếc lá, thả vài tia le lói qua những kẻ lá rọi xuống mặt
đường. Đã sắp đến rằm tháng Giêng, vậy mà mấy chậu mai đặt ở phía trước trường
giáo dưỡng vẫn chưa tàn, thỉnh thoảng chỉ có vài cánh mỏng rơi xuống đất,
nghiêng nghiêng. Bên ngoài, dù con đường trước nay vắng vẻ, nhưng trong những
ngày đầu năm nầy vài đôi nam nữ vẫn rảo bước chuyện trò. Còn trong trường giáo
dưỡng, không khí mấy ngày Tết vừa mới qua hẳn còn âm vang đâu đây.
Thằng Tâm thẩn thờ ngồi trên
chiếc ghế đá đặt trước sân, gương mặt đăm chiêu. Đâu đó, vài ba cơn gió se se lạnh
phớt qua chậm rãi, thổi hai vạt áo Tâm khẽ run run nhẹ nhàng. Hơi lạnh buổi sớm
mang một hương vị ngọt ngào phả vào môi, vào má Tâm. Đôi mắt nặng vẻ u buồn của
nó căng tròn, dõi về phía xa như cố ngóng chờ, hy vọng một điều gì đó, đôi chân
mày đen mỏng chau lại…
Tội nghiệp. Mới mười lăm tuổi
đầu mà bao cay đắng, tủi cực đã đến với Tâm. Nó là kết quả của một cuộc tình
không có hôn nhân. Cả ba và mẹ nó đều là dân nghiện hút. Mẹ qua đời khi nó mới
được mấy tháng tuổi. Sau đó ba cũng bỏ đi bụi đời, lang thang khắp nơi. Từ nhỏ,
Tâm chưa một lần thấy mặt mẹ và cũng không biết ba mình là ai. Một đứa trẻ khát
sữa, thiếu tình thương lúc chưa chập chững đi bước chân đầu tiên trong đời phải
sống trong vòng tay yêu thương của bà ngoại đã già yếu. Có lẽ trong cuộc đời
nầy, người thân duy nhứt của nó chỉ có bà.
Bà của Tâm, quanh năm nghèo
khó, khốn khổ, bịnh không có tiền mua thuốc. Lắm khi còn không có tiền mua gạo
nấu cơm, hai bà cháu phải ra đồng hái rau về luộc ăn cho đỡ đói. Sống trong
hoàn cảnh nầy thì làm gì Tâm được học hành đến nơi đến chốn. Khi được hơn mười
tuổi, thấy bà đã già yếu, nó đi kiếm việc làm để phụ giúp bà. Bàn tay mềm mại
của trẻ con dần đen nhẻm và chai sạn dần theo những công việc mà Tâm làm. Ai
thuê gì nó cũng làm, nặng nhọc gì cũng phải cố gắng cho xong. Nó biết rằng mình
phải làm, làm hết sức để đỡ đần bà. Sự cố gắng của nó, mớ tiền nhỏ của nó là sự
cứu rỗi duy nhứt trong lúc nầy. Tội nghiệp thằng nhỏ, mỗi ngày cắc củm năm mười
ngàn đem về, nhưng có thấm vào đâu.
“Thằng Tâm một lát qua rửa chén
cho bà Bảy nghe con!”.
“Tâm, mày qua đây khiêng hàng
vô kho với tao coi!”.
Từ phụ hồ, khuân vác, rửa chén,
giặt đồ, quét dọn, phục vụ quán ăn… chẳng có việc nào Tâm chưa từng trải qua.
Và, không lúc nào nó không bị người ta chửi bới, chà đạp. Khi rửa bể một cái
chén hay làm vỡ một món hàng, người chủ mắng chửi nó bằng những lời thậm tệ.
Khi phụ hồ bị mấy thằng lớn tuổi hơn chọc ghẹo, đánh đập. Nó chỉ biết để mặc
cho nước mắt lăn. Những lần như thế nó ước gì có ba mẹ kề bên. Mẹ sẽ ôm nó vào
lòng dỗ dành cho nín. Ba sẽ đến quát vào mặt những người ấy rằng sao dám chạm
đến con tôi… Nhưng những ước mơ đó đối với Tâm thật xa vời. Mọi người xung
quanh không cần thiết phải quan tâm thằng nhỏ nầy từ đâu đến, con nhà ai? Trong
mắt họ nó chỉ là một thằng mạc hạng đầu đường xó chợ. Hững hờ. Bỏ mặc. Họ thuê
thằng Tâm và trả tiền với giá rẻ mạt cho những gì nó đã làm, vậy là xong.
Cũng từ dạo ấy, Tâm cảm nhận
rằng trên cuộc đời nào không có cay đắng nào nó chưa từng trải qua, không có
tủi cực nào nó chưa từng nếm. Từ lúc nào đó, nó đã không còn có thể khóc khi
đau!
Thằng Tâm mười ba tuổi, bà nằm
xuống dưới ba tất đất, để lại một mình nó bơ vơ, trơ trọi giữa cuộc đời nghiệt
ngã nầy. Những lúc buồn nó sẽ dựa vào ai, những khi vui nó chia sẻ cùng ai,
những lúc nó tủi cực nhứt lấy ai để chở che? Tất cả, tất cả niềm hy vọng đã
theo bà bay đi mất, tất cả đã hết rồi.
Cái nghèo, cái đói cứ đeo đẳng
nó và bụi bẩn cuộc đời hằng sâu vào từng nếp gấp tâm hồn như không thể nào gội
rửa sạch. Thằng Tâm bắt đầu đi lưu lạc đầu đường xó chợ cùng mấy đứa bụi đời để
“hành nghề”... ăn cắp. Đôi lúc nó tự hỏi rằng cuộc sống đối với nó lúc nầy có
còn là cuộc sống nữa không? Không! Là nơi tận cùng của khốn khổ. Là chốn chỉ có
căm thù và thèm khát. Xung quanh nó toàn mùi tanh hôi của xã hội tiền. Kể từ
đó, Tâm trở thành một người khác, một con người vô cảm. Nó lạnh nhạt với mọi
người, hững hờ với mọi thứ. Trong mắt nó, chỉ có nó là tồn tại, duy nhất giữa
cuộc đời tăm tối nầy.
Sau mấy “phi vụ lớn”, thằng Tâm
bị công an bắt. Cứ ngỡ là mình bị ở tù, vào trại cải tạo hoặc giả bị tra tấn,
đánh đập… nhưng rồi nó được cho đưa vào trường giáo dưỡng nầy. Cũng từ đây cuộc
đời Tâm đã thay đổi. Nó khỏi lo cái ăn cái mặc, lại có chỗ ngủ, không phải ngủ
ở vỉa hè. Nó không còn là một thằng bẩn thỉu đầu đường xó chợ, không còn bị coi
là côn đồ du đãng nữa. Chẳng những thế, nó còn được học hành…
Tuy vậy, nó vẫn buồn. Buồn vì
cuộc đời, vì số phận?
“Tâm! Con đang suy nghĩ gì
vậy?”.
Nó quay lại thì gặp cô Thủy đi
đến. Cô Thủy là mẹ thứ hai của Tâm, vì chính cô đã cưu mang nó về trường giáo
dưỡng nầy. Trong trường ai cũng yêu quý cô, các em còn rất nghe lời cô nữa. Đối
với Tâm, nó rất biết ơn cô vì nếu không có cô thì ngày hôm nay không biết nó
đang ở gầm cầu hay một xó tối tăm nào đó rồi.
“Dạ… con… con buồn quá cô ơi!”.
“Sao lại buồn? Có bạn nào chọc
ghẹo con hả?”.
“Không đâu cô, các bạn đối xử
tốt với con lắm. Con buồn vì… con không biết ba mẹ mình là ai”.
Ngừng một chút, nó nhìn cô -
một cái nhìn sâu lắm. Cô thấy cái nhìn đó hiền ghê. Nó nói tiếp:
“Con thiệt thòi hơn mấy đứa trẻ
khác quá hả cô?”.
Nghe Tâm nói đền đó cô Thủy
sững sờ. Cô nhìn thấy đôi mắt nó đỏ hoe. Từ trước đến giờ cô biết thằng Tâm là
một đứa láu lỉnh, nhanh nhẹn, nhưng đâu ngờ nó cũng đa cảm vậy. Cứ tưởng rằng
vô đây rồi chắc nó sẽ quên cái thời tối tăm xa xôi ấy.
“Con vẫn thường nhớ về ba mẹ
con hả?”.
“Dạ, tuy con không biết ba mẹ
mình mặt mũi ra sao nhưng lúc nào con buồn là con nhớ về ba mẹ. Hồi đó con sống
bụi đời, lúc nào bị người ta chửi mắng, chà đạp là con lại khát khao có ba mẹ ở
đây để chở che cho con… con…”.
Nó không nói hết câu. Nó khóc.
Cô Thủy cũng sụt sùi. Nước mắt cô rơi xuống vai Tâm, nó nghe ấm lắm!
“Con đâu có lỗi khi con mồ côi. Với cô, mỗi đứa trẻ mồ côi là một con
chim bé nhỏ, đáng thương”.
-o0o-
Thời gian trôi qua không chờ
đợi điều gì. Mùa xuân lại đến, tức là đã thêm một năm Tâm ở trường giáo dưỡng
nầy. Và, một năm kỷ niệm ngày Tâm gặp Chánh. Đó cũng là một buổi sáng đầu xuân
của năm trước, Chánh đã đến trường giáo dưỡng nầy. Hôm đó, một thằng cỡ bằng tuổi
Tâm rón rén bước sau lưng cô Thủy. Nó có nước da hơi ngăm
đen, trên má có vết sẹo dài nhưng nhỏ, nếu không để ý kỹ sẽ không phát hiện ra.
Trán nó cao mà mũi lại thấp, gương mặt bè bè nhìn ngộ ngộ làm sao. Cô đến chỗ
đám đông các bạn, chỉ thằng nhỏ đó rồi nói:
“Đây là bạn Chánh, bạn mới của các em, từ hôm nay bạn sẽ vào ở đây chung với
chúng ta. Các em làm quen với nhau đi!”. Vậy đó, nó nhanh chóng đến bắt chuyện
với Chánh. Dần dần, hai đứa trở nên thân thiết với nhau.
Một ngày mưa, Tâm đã hỏi Chánh một
cách rụt rè:
“À… mà… Chánh ơi, sao bạn vô
đây vậy?”.
Thằng Chánh giựt mình. Nó nhìn
Tâm rồi lặng người, cúi đầu không đáp. Nó cứ nghĩ là sẽ không nói cho ai nghe
về quãng đời trước đây của mình. Có ích gì chứ? Chỉ là những hoài vọng mơ hồ,
xa xôi mà không ai còn nhớ. Nhưng không hiểu sao khi gặp Tâm, ánh mắt đó làm nó
cảm thấy thân thuộc, tin tưởng. Bỗng dưng nó lại thèm chia sẻ quá chừng! Một
lúc sau nó nói, thật chậm, thật nhỏ, như chỉ muốn một mình thằng Tâm nghe thấy:
“Mẹ mình đi làm ăn xa từ năm
mình bảy tuổi. Mình sống với ba, nhưng ba thường hay la mắng nên sau đó mình bỏ
nhà đi tìm mẹ. Dĩ nhiên là không tìm được rồi, năm ấy mình mới có bẩy tuổi mà.
Mình quên đường về nhà, gặp một anh làm nghề đánh giày cho đi theo làm chung
với anh ấy. Sau đó anh về quê không làm nữa, mình tự kiếm sống một mình, bị
người ta chọc gẹo rồi đánh lộn, vết sẹo nầy là của đánh lộn nè”, vừa nói nó vừa
chỉ lên mặt.
Tâm thấy “hấp dẫn” như một
truyện kiếm hiệp, nó giục:
“Sao nữa?”.
“Rồi thì riết quen, cứ đánh lộn
hoài, bị công an bắt, được đưa về đây… À, mà… còn Tâm thì sao?”.
Thằng Tâm trầm tư hơn, nó cũng
buồn lắm:
“Cũng gần giống Chánh. Mình bị
ba mẹ bỏ rơi, sống với bà, đi làm mướn kiếm tiền. Sau khi bà mất, mình đi bụi
đời, cướp giựt rồi bị công an bắt, sau đó được đưa về đây”.
Bỗng dưng Tâm thấy nao lòng, nó
thở dài rồi đứng phắt dậy. Nắng vẫn trải nhẹ nhàng nhưng tại lòng Tâm lại nặng
nề u uất. Nó nói, giọng run run:
“Nhưng mà, bạn còn có mẹ để hy
vọng một ngày nào đó sẽ được gặp lại, còn mình thì…”.
Hai đứa lặng người, cúi đầu,
không ai nói với ai một lời nào nữa. Tâm nhìn ra ngoài đường, vẫn đôi mắt vô
cảm ấy, như trông chờ, hy vọng, nó hỏi Chánh mà như đang nói với hư vô:
“Sao ba mẹ lại bỏ chúng ta như
vậy hả Chánh ?”.
Chánh vẫn ngồi yên và bất ngờ
trước câu hỏi của Tâm. Nó nhìn Tâm, đôi mắt của Tâm to, tròn xoe, ra vẻ trí
thức, nhưng trong đó ẩn chứa một cái gì đó sâu xa lắm. Chánh muốn nói: “Tâm ơi,
sao mình biết được chứ. Câu hỏi nầy phải dành cho những người cha, người mẹ đã
bỏ rơi con cái của họ trả lời kìa”, nhưng nó lại thôi không nói.
Rồi thằng Chánh cũng bỏ đi.
Nghe đâu mẹ nó làm ăn xa gì đó giờ khá giả lắm, bà trở về tìm nó để rước ra
thành phố sống. Tự dưng Tâm nghe như có cái gì mênh mang lắm, trải lên dầy cộm
trong lòng mình. Chánh phải đi rồi, cái thằng bạn thân thuở nào còn ngồi nhìn
mưa, kể cho nhau nghe những chuyện đi “giang hồ”, cùng ngồi cạnh nhau trong
những bữa ăn ở trường giáo dưỡng, vậy mà giờ đây…
“Mẹ mình sắp về rồi! Mẹ sẽ rước
mình ra thành phố sống, từ nay mình lại có mẹ rồi!”.
“Ừm, chúc mừng Chánh nghe!”.
“Ủa, hình như Tâm không vui hả?
Sao, có chuyện gì vậy?”.
Tâm ú ớ… Vui! Nó vui chứ. Vui
vì bạn thân tìm được mẹ. Nhưng nó cũng buồn. Buồn một phần vì phải xa Chánh,
người bạn chỉ mới quen chưa đầy một năm, dễ thương, biết chia sẻ. Buồn một phần
vì tủi thân cho mình.
“Đâu, mình vui chứ!”
Chánh cứ huyên thuyên kể làm
Tâm càng đau hơn:
“Mai mốt mình về thành phố
không biết ở đó ra sao nữa. Mình nghe nói ở đó vui lắm mà đường sá thì nhóc
hết, lạng quạng là lạc đường như chơi đó…”.
Tâm nghe rồi ừ hử cho xong chứ
thật sự nó cũng không để ý Chánh nói gì. Nó không muốn xa thằng bạn thân như
Chánh. Nhưng con người ai cũng cần có cha mẹ mà, phải không Chánh? Mấy ngày sau
đó, mẹ Chánh về, cô Thủy tổ chức một buổi tiệc nhỏ cho Chánh chia tay với các cô
và bạn bè trong trường. Chánh và Tâm ngậm ngùi nói lời chào từ biệt nhau, không
biết bao giờ mới được gặp lại.
Chánh đã đi, nó đã về với mẹ,
với những ước mơ của nó. Tâm vui lắm, nó cũng ganh tỵ và ước ao được giống như
Chánh, được về bên gia đình. Nhưng nó biết rằng chỉ là vô vọng, vì gia đình nó
còn đâu. Tâm ngồi một mình, nó muốn kêu lên thật lớn: “Mẹ ơi… mẹ về với con!”.
Im lặng nặng nề. Vẫn không có ai lên tiếng, cây cỏ thờ ơ, con đường trước của
trường giáo dưỡng vắng hoe, nắng vẫn trải một màu vàng lên những hàng cây.
Không gian như chật hơn, những thứ ngột ngạt đang dần bó sát cái khoảng rỗng
trong tâm hồn Tâm. Nó thèm được có thể khóc lên thật lớn ngay lúc nầy.
Vậy là một đứa trẻ mồ côi nữa
lại được trở về mái ấm gia đình. Còn Tâm thì sao?
Đang miên mang với những hồi
ức, chợt ngoài cổng trường có tiếng lao xao. Chắc có người đến. Tâm không buồn
nhìn ra, cứ ngồi thừ ở đó. Chợt thằng Hải chạy tới, vừa thở hổn hển nó vừa nói:
“Tâm! Sao mày ngồi ở đó hoài
vậy? Thằng Chánh về thăm mình kìa!”.
“Cái gì? Thằng Chánh?”.
Tâm như không tin nổi vào tai
mình, thằng bạn thân thuở nào mà nãy giờ nó đang nghĩ đến lại xuất hiện ở đây,
ngay giờ phút nầy ư?
“Ừ, thằng Chánh kìa, ra gặp nó
đi, ngồi đó hoài”.
Nói rồi Hải vụt đi, Tâm cũng
đứng dậy, lật đật bước đi mà như chạy…
Thằng Chánh! Đúng là thằng
Chánh! Nó từ thành phố xa xôi đi hơn hai trăm cây số về đây để chung vui mấy
ngày Tết với bạn bè. Nó đi thăm cô Thủy - người mẹ thứ hai của nó, thăm những
đứa bạn, những đứa em trong trường và… thằng Tâm.
Hôm nay, trường giáo dưỡng ấm
lên, mặc dù trời se lạnh nhưng dường như một ngọn lửa đã thắp sáng và sưởi ấm
cho những đứa trẻ lạc loài. Một ngày vui, ngày mà Tâm và Chánh gặp nhau, ngày
của tình bạn. Chúng biết rằng trong tuổi thơ mênh mông buồn tủi, một niềm vui -
dù nhỏ nhoi - cũng đủ ghi dấu suốt cuộc đời. Sáng nay, mai vàng rụng đầy mặt
sân trường giáo dưỡng, hai thằng bạn ngồi nói chuyện với nhau, chúng chợt nhận
ra rằng Trái đất lúc nầy thật bình yên. Bình yên như chưa từng có chiến tranh
thù hận, chưa từng có nghèo đói. Bình yên như chưa từng có những cuộc chia ly,
chưa từng có nước mắt…
Gió vẫn thổi, mang theo bao
tình thương của những tâm hồn trẻ dại bay thật xa.
Anh thật sự bất ngờ khi vô tình đọc được truyện ngắn Nắng Xuân của em và càng bất ngờ hơn khi biết em là một "nhà văn" ở tuổi 15!
Trả lờiXóaCó thể nói những đề tài, những nghĩ suy, trăn trở của em đã gởi gắm trong các tác phẩm của mình dường như nó lớn hơn gấp nhiều lần so với tuổi tác của em. Chính điều này đã làm anh từ tò mò rồi đến thích thú khi "khám phá" em qua một số tác phẩm thơ, và truyện ngắn này.Có lẽ sẽ không quá lời khi gọi em là một "hiện tượng" văn học của tỉnh An Giang mà anh vừa biết. Chúc em tiếp tục học tốt, đọc nhiều và có điều kiện đi nhiều để ghi chép, suy ngẫm,có thêm nhiều "vốn" cho sự nghiệp văn chương của mình.
Rất vui khi được biết em qua tác phẩm. Hy vọng có dịp nào đó được gặp em. Chúc em thành công và có thêm nhiều tác phẩm thơ, văn mới.
Địa chỉ liên hệ của anh:Thanh Sử - Email:thanhsuatv@gmail.com
0989.9798545
Cám ơn anh Thanh Sử đã vào đọc bài của em và ghi lại vài dòng cảm nhận. Em cũng là người mới tập tành viết lách, chỉ là "ghi chuyện" thôi chứ chưa hay lắm, hihi... nên không dám nghĩ mình là hiện tượng gì cả, ở AG vẫn có nhiều tác giả trẻ viết tốt lắm đấy!
Trả lờiXóaCám ơn anh đã có lời chúc, em sẽ cố gắng. Em cũng xin chúc anh sức khỏe và thành đạt nhé!