Nỗi niềm nhà cổ xứ cù lao - Vĩnh Thông

Mai nầy có còn nhà cổ?

Là một cù lao được khai phá sớm - một ngôi làng với nhiều dấu xưa, dĩ nhiên có hàng chục kiến trúc cổ tồn tại trên dãy đất không rộng lớn nầy cũng là không phải điều quá bất ngờ. Vẻ đẹp của các ngôi nhà cổ khiến ai lần đầu đến đây cũng không khỏi trầm trồ, điều đó càng làm tăng thêm vẻ đẹp cho cù lao Năng Gù.

Song, nhiều là vậy, đẹp là vậy, nhưng đáng buồn là thực trạng nhà cổ ở xã Bình Thủy ngày nay đang xuống cấp. Chủ nhân của những ngôi nhà cổ không đủ điều kiện tu bổ, hoặc nếu có tu bổ cũng không giữ được nét đẹp nguyên thủy. Chánh quyền địa phương cũng không có những biện pháp thích hợp để tạo điều kiện hỗ trợ người dân trong việc bảo tồn nhà cổ.

Chẳng hạn, đa số các nhà cổ trên cù lao Năng Gù trước kia đều lợp ngói âm dương, nhưng sau gần một thế kỷ đã xuống cấp, nhiều gia đình phải thay bằng ngói móc, làm giảm đi phần nào giá trị của ngôi nhà. Mặt tiền một số ngôi nhà bị thời tiết làm phai màu, chủ nhân cho sơn lại nhưng không tuân thủ màu sắc nguyên thủy, khiến ngôi nhà trở nên lòe lọe. Các cổ vật trong nhà, có lúc chủ nhân gặp khó khăn phải bán đi, có lúc bị trộm, nên hiện nay còn lại không nhiều.

Ngôi nhà của bà Hồ Thị Như Hoa - nhà cổ nhứt và cũng là nhà gỗ đẹp nhứt cù lao, hiện nay đang xuống cấp nghiêm trọng. Một mảng ngói trên mái trước bị mất, phải dùng tấm tôn để “vá” tạm. Một số kèo không còn đủ khả năng chịu lực, phải cặp vào thanh gỗ mới để đảm bảo an toàn… Nhìn chung, tình trạng ngôi nhà hiện nay rất khó tu bổ và phải tốn chi phí cao.