Với những ai yêu mến các tác phẩm mang đậm dấu ấn đời sống, văn hóa miền Tây thì có lẽ nhà văn trẻ Vĩnh Thông không còn là cái tên xa lạ. Từ thơ, truyện ngắn, tùy bút đến nghiên cứu văn hóa, mỗi thể loại đều được Vĩnh Thông dành hết tâm huyết để mang đến cho độc giả những góc nhìn mới, những cách tiếp cận gần gũi nhưng không kém phần độc đáo và giàu tính nhân văn.
* Chào Vĩnh Thông! Là một nhà văn trẻ nhưng
bạn đã có một bộ sưu tập tác phẩm được ra mắt và ghi dấu ấn cũng như nhận được
phản hồi rất tích cực từ độc giả. Quá trình bạn đến với văn chương như thế nào?
Tôi bắt đầu sáng tác
văn thơ và có các tác phẩm đăng báo từ năm 2010, khi đó tôi 14 tuổi và đang là
học sinh lớp 8. Hai năm sau, tôi xuất bản tập thơ đầu tay có tên là Và quá khứ thấy ta. Từ đó đến nay, tôi
tiếp tục miệt mài sáng tác ở nhiều thể loại như thơ, truyện ngắn, tùy bút,
nghiên cứu văn hóa…
* Đến nay, Vĩnh Thông đã cho ra mắt bao nhiêu
tác phẩm rồi?
Đến nay, trải qua gần
15 năm cầm bút, tôi đã xuất bản được 10 đầu sách in riêng gồm có 3 tập thơ, 2
tập truyện ngắn, 1 tập tùy bút, 1 tập du khảo, 3 tập nghiên cứu văn hóa. Và
đồng thời cũng có nhiều đầu sách in chung và đoạt được một số giải thưởng.
* Vĩnh Thông ghi dấu ấn trong lòng độc giả từ
thơ, truyện ngắn, bút ký đến biên khảo. Vậy đâu là thể loại sở trường và tâm
huyết nhất của bạn?
Tôi nghĩ rằng, thật
sự khó có thể khẳng định rõ ràng thể loại nào là sở trường hay tâm huyết nhất.
Bởi vì mỗi thể loại có những đặc điểm riêng mà nếu so sánh với nhau thì có thể
dễ gây ra sự khập khiễng. Có những đề tài cần phải khai thác qua lăng kính của
truyện ngắn, nhưng cũng có những cảm xúc bất chợt gợi lên cho mình những câu
thơ, hay là có những vấn đề hóc búa đòi hỏi mình phải nghiên cứu sâu để tìm ra
câu trả lời. Chính vì vậy, mỗi thể loại chẳng qua là sự lựa chọn phù hợp của
tác giả tùy theo từng đề tài mà tác giả đó muốn thể hiện. Tuy nhiên, nếu điểm
qua các đầu sách của tôi đã xuất bản thì bạn đọc vẫn có thể nhận thấy các tác
phẩm thể loại thơ và nghiên cứu văn hóa chiếm số lượng nhiều hơn.
* Bạn vừa ra mắt cuốn sách biên khảo thứ tư
mang tên Phong vị Nam Hà với nhiều
khám phá văn hóa dân gian thú vị. Từ đâu bạn có nguồn cảm hứng để viết nên cuốn
sách này?
Quyển sách Phong vị Nam Hà là tập hợp các bài
nghiên cứu về văn hóa Nam Bộ mà tôi đã công bố rải rác trong vài năm qua trên
các tạp chí hoặc hội thảo. Các bài viết này xoay quanh nhiều chủ đề khác nhau
như là địa danh, danh nhân, tín ngưỡng, tôn giáo, phong tục, lễ hội… Như chúng
ta đã biết, Nam Bộ là vùng đất có lịch sử tương đối mới mẻ so với bề dày hàng
ngàn năm của đất nước. Tuy nhiên, nơi đây cũng có nhiều dấu ấn văn hóa khá nổi
bật. Và, những khám phá, những phát hiện mới của tôi trong quá trình tìm hiểu
về đất và người phương Nam đã thôi thúc tôi viết nên các bài nghiên cứu và tập
hợp lại trong quyển sách này.
* Để viết sách biên khảo, tôi nghĩ là đòi hỏi
tác giả phải có nhiều trải nghiệm, tham khảo nhiều tài liệu của các nhà nghiên
cứu, tác giả đi trước, đặc biệt là sự say mê. Với Vĩnh Thông thì sao? Bạn có
gặp khó khăn gì khi chọn hướng đi này hay không?
Quả thật đúng như
vậy, công việc nghiên cứu nhìn chung khá vất vả. Ngay từ đầu, người viết phải
lựa chọn đề tài. Việc lựa chọn đề tài để nghiên cứu đã là một công việc không
hề dễ. Đến khi tìm được đề tài, để bắt tay vào nghiên cứu đề tài đó, người viết
cần phải kết hợp giữa tham khảo các tài liệu và khảo sát thực tế. Từ các
thông tin mà mình thu thập được qua nhiều nguồn, người viết lại phải sàng lọc,
đối chiếu, phân tích để từ đó tìm ra được câu trả lời cuối cùng. Cho nên tôi
nghĩ rằng, điều quan trọng là người viết cần phải trang bị phương pháp nghiên
cứu vững vàng. Khi đã làm được điều đó, công việc nghiên cứu sẽ không quá khó
khăn.
* Dự định sắp tới của Vĩnh Thông là gì?
Sắp tới, tôi có nhiều
đề tài nghiên cứu cũng đang tìm tòi, ấp ủ và sẽ tiếp tục thực hiện. Bên cạnh
đó, có một công trình dài hơi hơn mà tôi cũng dự định xuất bản trong thời gian
tới. Quyển sách này sẽ nói về tín ngưỡng dân gian của một tộc người ở vùng biên
giới Tây Nam Bộ. Ngoài ra, trong lĩnh vực sáng tác văn thơ, tôi cũng có một bản
thảo đã hoàn thành, có thể sẽ xuất bản trong thời gian gần. Còn về tên gọi hay nội
dung cụ thể của các tác phẩm này thì tôixin phép được giữ bí mật và đến khi nào
tác phẩm ra mắt thì sẽ chính thức bật mí cùng với bạn đọc.
* Cảm ơn Vĩnh Thông với những chia sẻ vừa rồi
và chúc bạn tiếp tục gặt hái thành công trong những dự án sắp tới.
* * *
Nâng niu quyển sách Phong vị Nam Hà - tác phẩm vừa cho ra
mắt của nhà văn trẻ Vĩnh Thông, chúng tôi không khỏi khâm phục niềm đam mê và
công sức mà nhà văn trẻ này dành cho mảnh đất miền Tây. Với nhiều người, viết
văn, viết thơ là chuyện không hề dễ dàng, đằng này Vĩnh Thông còn chọn bước
chân vào biên khảo, hướng đi mà không nhiều cây bút ở độ tuổi của anh dám dấn
thân.
Công việc văn phòng
chiếm gần như toàn bộ thời gian nhưng Vĩnh Thông luôn biết cách sắp xếp, phân
bổ thời gian, để vừa tìm đọc bài nghiên cứu của các tác giả đi trước, vừa đi
điền dã, thu thập dữ liệu làm giàu thêm vốn kiến thức. Đó cũng là cách Vĩnh
Thông làm phong phú vốn sống, đầy đặn tri thức trong từng tác phẩm của mình.
“Có
một vấn đề đối với thời đại hiện nay của chúng ta, gây trở ngại cho người làm
nghiên cứu, đó là vấn đề thời gian. Chẳng hạn như tôi, một người làm việc văn
phòng, để sắp xếp thời gian theo đuổi đam mê nghiên cứu cũng là một thách thức
rất lớn. Và, tôi nghĩ rằng nhiều người ở thời đại hiện nay cũng vậy, chúng ta
khó có thể sắp xếp được nhiều thời gian để có thể phục vụ cho công việc nghiên
cứu một cách hiệu quả nhất” - Vĩnh Thông chia sẻ.
Là đồng hương và cũng
có chung niềm đam mê viết lách với nhà văn trẻ Vĩnh Thông, nhà thơ, nhạc sĩ
Phan Võ Hoàng Nam đánh giá cao sức sáng tạo và lao động nghệ thuật một cách
nghiêm túc của Vĩnh Thông: “Vĩnh
Thông là một trong số ít những người trẻ mà tôi trân trọng. Miệt mài với những
trang viết, lặng lẽ cống hiến với một thái độ lao động thật sự nghiêm túc, có
tình yêu quê hương, có tài, có tâm huyết với nghề và có trách nhiệm với cuộc
sống. Tôi tin rằng Vĩnh Thông sẽ còn tiến xa trên con đường mà mình đã chọn.”
Theo nhà thơ, nhạc sĩ
Phan Võ Hoàng Nam, mỗi tác phẩm của Vĩnh Thông đều có diện mạo riêng, mang lại
cho độc giả những cảm xúc đậm chất hiện thực xã hội, vừa mang vẻ đẹp trữ tình,
trong sáng: “Tôi đặc biệt thích những tác phẩm
nghiên cứu văn hóa của Vĩnh Thông. Mỗi đề tài trong sách của bạn ấy đều mang
đến cho độc giả những góc nhìn mới mà trước đây ta chưa thấy ở những tác giả đi
trước. Những danh nhân, những sự kiện lịch sử, những di tích và giai thoại hay
những tập tục được miêu tả sinh động dưới ngòi bút của Vĩnh Thông. Qua đó đã
cung cấp cho người đọc có thêm những hiểu biết, những trải nghiệm để từ đó càng
thêm yêu quê hương, yêu mảnh đất Tây Nam Bộ hào sảng, nghĩa tình.”
Sau những nỗ lực miệt
mài không ngừng nghỉ, Vĩnh Thông đã gặt hái nhiều thành công. Các tác phẩm của
anh được độc giả phản hồi tích cực và đặc biệt là đạt được nhiều giải thưởng uy
tín, có thể kể đến như: Giải Nhất thể loại truyện ngắn và Giải Nhì thể loại thơ
- Giải thưởng Văn chương Thủ Khoa Nghĩa (2015), Giải Tác giả trẻ - Giải thưởng
Văn học Nghệ thuật Việt Nam (2018)…
Nói
về niềm đam mê đối với người viết trẻ hiện nay, Vĩnh Thông cho rằng: “Niềm đam
mê là một yếu tố rất cần thiết đối với mỗi người trên con đường viết lách. Tuy
nhiên, nó không hẳn là yếu tố quyết định. Tôi nghĩ rằng, điều quan trọng đối
với các bạn trẻ mà chúng ta cần quan tâm, đó là tìm hiểu cho chính xác về khả
năng của bản thân, để từ đó có những định hướng về con đường mà mình sẽ đi.”
“Dù
gì đi nữa thì mỗi người phải đi trên con đường của chính mình, chứ chúng ta
không cố gắng biến mình trở thành bản sao của một ai đó. Chính vì vậy, chúng ta
cần phải nhận định cho đúng khả năng, sở trường, nguyện vọng của bản thân, để
định hướng hướng đi cho phù hợp. Còn niềm đam mê là một động lực để bổ trợ cho
chúng ta, nhưng chúng ta đừng quá sa đà vào nó, đến mức độ có thể niềm đam mê đó
dẫn dắt chúng ta đi một định hướng không phù hợp với bản thân” - nhà văn Vĩnh Thông chia sẻ.
Qua ngòi bút của
mình, Vĩnh Thông đã truyền tải một cách nhẹ nhàng mà sâu sắc tình yêu và lòng
biết ơn đối với quê nhà An Giang nói riêng và miền Tây nói chung trong từng tác
phẩm. Những đứa con tinh thần ấy đã giúp người đọc thêm yêu, thêm quý văn hóa,
cách nghĩ, cách làm của những người miền Tây hiền hòa, chân chất.
THANH PHÊ thực
hiện
(Bài phát sóng trên Kênh VOV
Giao thông - Đài Tiếng nói Việt Nam, ngày 15/11/2024)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét