Bản hòa âm non thiêng - tùy bút Vĩnh Thông

Năm 2024, chủ đề Ngày Thơ Việt Nam được Hội Nhà văn Việt Nam lựa chọn là “Bản hòa âm đất nước”. Đây là lần đầu tiên Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh An Giang phối hợp Ban quản lý Khu du lịch Núi Cấm tổ chức chương trình thơ nhạc Nguyên tiêu tại quảng trường hồ Thủy Liêm trên núi Cấm, xã An Hảo, thị xã Tịnh Biên. Đây là khu lòng chảo của ngọn núi, với độ cao khoảng 600 mét, cách đỉnh núi khoảng 100 mét. Do đó, một số văn nghệ sĩ đã nói vui với nhau rằng đêm thơ nhạc tỉnh An Giang là chương trình Nguyên tiêu “cao nhất” đồng bằng sông Cửu Long!

Có thể ví von, đêm thơ nhạc Nguyên tiêu xuân Giáp Thìn của tỉnh An Giang là bản hòa âm non thiêng. Xuyên suốt chương trình, người thưởng thức được lắng nghe những bài thơ, ca khúc, vọng cổ với chủ đề mùa xuân, quê hương An Giang, dãy Thất Sơn huyền thoại. Tất cả được chuyển tải mượt mà qua những giọng ngâm, giọng hát, tiếng đàn vừa ngân vang giữa đại ngàn trùng điệp, vừa da diết trong tâm khảm của mỗi khán giả có mặt trong chương trình.

Ở đó, ta bắt gặp là một Lê Thanh My trữ trình và sâu lắng: “Cứ đi về phía trăng lên / Và rồi bốn hướng bồng bềnh tìm nhau.” Hay là một Trần Thế Vinh lãng du và trăn trở: “Núi Cấm / Đêm chưa tàn sao ta đã say / Nhớ, quên từng giấc mơ hư thực / Nghe rừng hát tình ca vọng về vô thức / Hỏi đá trở mình bao đêm?” Và, đêm thơ nhạc như lắng đọng khi nghe lại những vần thơ của cố thi sĩ Trúc Thanh Tâm, người tuy không sinh ra ở An Giang, nhưng đã dành hơn nửa đời người để gắn bó và sáng tác về mảnh đất biên cương nầy: “Chiều nay, biên giới mưa dai dẳng / Ta ngồi quán cũ góc bàn quen / Cà phê, khói thuốc lưng chừng mộng / Rớt xuống hồn ta những nhớ, quên!” Cùng nhiều nhà thơ, nhạc sĩ, soạn giả khác đã đóng góp tiếng lòng cho bản hòa âm non thiêng.

Không thể không kể đến vai trò quan trọng của các nghệ nhân từ Phân hội Sân khấu, các vũ công thuộc Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật, các bạn sinh viên Trường Đại học An Giang… đã đóng góp những ngón đờn, điệu múa, lời ca… cho đêm thơ nhạc Nguyên tiêu xuân Giáp Thìn thêm phần sống động. Bên cạnh đó, những nét bút uyển chuyển của nhà thư pháp Hồng Phú đã thổi hồn cho những câu thơ của tác giả An Giang bay bổng giữa đêm trăng tròn tháng Giêng.

Quan sát có thể thấy, đêm thơ nhạc tại núi Cấm đã thu hút khá đông đảo công chúng đến thưởng thức. Bởi, nơi tổ chức là khu trung tâm hành hương của khu du lịch, thường xuyên có du khách qua lại tấp nập cả ngày lẫn đêm. Về thời gian, rằm tháng Giêng là thời điểm mà núi Cấm đón số lượng lớn du khách đến tham quan, chiêm bái, nghỉ mát… Do đó, sự góp mặt của chương trình Nguyên tiêu đã trở thành điểm nhấn đối với du khách trong đêm trăng tròn đầu năm mới. Mặt khác, Ban quản lý Khu du lịch Núi Cấm đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền trên các nền tảng mạng xã hội, thông báo rộng rãi đến tất cả hộ kinh doanh lưu trú trong địa bàn khu du lịch.

Dọc đoạn đường nằm cạnh hồ Thủy Liêm, những dòng người không ngớt. Có người dừng chân chốt lát rồi lại đi, có người lặng lẽ dõi theo suốt chương trình. Có người đến vì yêu thích thơ ca, có người tình cờ lướt qua trên đường đi viếng chùa. Dẫu sau, tất cả đã cùng nhau góp mặt cho không gian Nguyên tiêu thêm ấm cúng, mặc cho gió núi cứ phần phật thổi bốn bề. Và bên dưới sân khấu, hồ Thủy Liêm rực rỡ trong ánh trăng xuân, hòa cùng những ánh đèn lung linh màu sắc ven bờ, làm cho đêm thơ nhạc càng thêm mỹ vị.

Thật bất ngờ và cảm động khi chúng tôi tình cờ tiếp xúc và trò chuyện với hai khán giả đặc biệt đã bước vào tuổi bảy mươi. Theo chia sẻ, vợ chồng ông bà ngụ ở phường Chi Lăng, vốn là người yêu thích văn thơ. Khi biết tin chương trình Nguyên tiêu, ông bà đã chở nhau bằng xe máy lên núi Cấm, vừa thưởng thức thơ nhạc, vừa kết hợp viếng chùa đầu năm. Ông bà đã lặng lẽ tham dự xuyên suốt từ đầu đến cuối chương trình trong tâm trạng đầy thích thú. Không những vậy, cụ ông còn cảm tác hai câu thơ: “Dìu em dạo núi đêm xuân / Cùng trăng Di Lặc xuống trần gian chơi.” Tổ chức đêm thơ nhạc có thể thu hút khán giả đã khó, bắt gặp người thât sự yêu thích thơ lại càng khó hơn, nhưng đó chính là niềm tự hào và hạnh phúc của những người thực hiện chương trình.

Qua chương trình Nguyên tiêu xuân Giáp Thìn vừa qua, có thể nhận thấy Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh An Giang đã nỗ lực đổi mới cách tổ chức, đặc biệt là khâu lựa chọn địa điểm. Nếu đêm thơ nhạc cần công chúng, thì ngược lại các khu điểm du lịch cũng cần đến những hoạt động về đêm để phục vụ nhu cầu tinh thần của khách du lịch. Bởi thế, việc gắn hoạt động văn hóa nghệ thuật với hoạt động du lịch là hướng đi hợp lý mà đơn vị tổ chức có thể tiếp tục phát huy trong những năm tiếp theo, nhân rộng mô hình tại nhiều khu điểm du lịch khác trong toàn tỉnh.

Vài năm gần đây, các khu điểm du lịch của tỉnh An Giang nói chung, Khu du lịch Núi Cấm nói riêng đang đẩy mạnh khai thác các hoạt động về đêm, nhằm góp phần phát triển kinh tế ban đêm theo định hướng chung của tỉnh và cả nước. Đối với du lịch, các hoạt động về đêm còn có thể kéo dài thời gian lưu trú của khách du lịch khi đến với An Giang. Do vậy, nhiều chương trình biểu diễn nghệ thuật, trò chơi dân gian, ẩm thực đường phố, hội chợ… được tổ chức thường xuyên. Tại núi Cấm, các đêm nhạc acoustic diễn ra định kỳ hằng tháng tại quảng hồ hồ Thủy Liêm đã trở thành nét đặc trưng đầy mới mẻ của phố núi miền biên nầy. Giờ đây, đêm thơ nhạc tiếp tục là nét chấm phá lạ mắt trong bức tranh Thất Sơn về đêm.   

Xuân trở về với thế gian, đất trời bắt đầu vòng quay mới, con người cũng bắt đầu chặng đường mới trong công việc và cuộc sống. Từ ngày đầu năm đến rằm tháng Giêng, người ta thường lựa chọn núi non là chốn hành hương với ước mong về những điều tốt đẹp. Người làm thơ cũng thường khai bút vào những ngày đầu năm mới, rồi rằm tháng Giêng tụ họp để đối ẩm, ngâm vịnh, bình thơ… Dù mỗi người có tâm thế khác nhau vào tết Nguyên tiêu, nhưng điểm chung là ai cũng nhìn nhận Nguyên tiêu là đêm trăng tròn đẹp nhất trong năm, gắn liền với niềm vui, bình an, phát triển…

Với ý nghĩa đó, những vần thơ bay bổng trên núi Cấm đêm rằm xuân, dù qua giọng ngâm hay qua nét bút, dường như là sự giao hòa giữa một chút tâm linh và một chút lãng mạn. Một chút tâm linh từ ngọn núi thiêng của châu thổ Cửu Long, một chút lãng mạn từ những tao nhân mặc khách đang hội ngộ. Và, trên đỉnh cao của biên thùy Tây Nam đêm trăng tròn, thơ như gởi gắm ước mơ về những đỉnh cao trong sáng tạo và đỉnh cao trong sự nghiệp, sự tròn trịa trong nghệ thuật và tròn trịa trong cuộc đời. Đó có lẽ là ước mơ chung của mọi người. Thơ xin mạn phép nói thay ước mơ ấy!

VĨNH THÔNG
(Bài đăng trên Tạp chí Thất Sơn, số 304, 2024)